สถาบันทางสังคม

ความเป็นพลเมืองโลก

สถาบันทางสังคม

หลักการสำคัญ/แนวคิดสำคัญ
ความเป็นพลเมืองโลก คือ การเป็นพลเมืองของประเทศต่างๆ ซึ่งอาศัยอยู่ในทวีปต่างๆ ในโลก ทุกคนเป็นหนึ่งในจำนวนพลเมืองโลกนับพันล้านคน ในขณะที่ทุกคนเป็นพลเมืองของประเทศด้วย และทุกคนต่างมีส่วนได้ส่วนเสียในการใช้ทรัพยากรต่างๆ ในโลกที่เหมือนกัน
การสร้างความตระหนักในสิ่งแวดล้อมระดับโลก (awareness)
1. อภิปรายเกี่ยวกับทรัพยากรของธรรมชาติที่ชาวโลกใช้ร่วมกัน
2. เลือกทรัพยากรธรรมชาติของโลกในข้อ 1 มา 1 อย่าง และหาข้อมูลเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาตินั้นๆ ว่า ประเทศไทยได้ทำให้ทรัพยากรธรรมชาตินั้นเกิดการเสื่อมโทรมอย่างไร และมีผลต่อประเทศอื่นหรือไม่
กิจกรรมการมีส่วนร่วมในการใช้ทรัพยากรของโลก (participation)
1. อภิปรายเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติของประเทศไทยที่ชาวไทยมีส่วนร่วมในการใช้ทรัพยากร
2. ศึกษข้อมูลเกี่ยวกับการส่งออกของทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของไทย หรือศึกษาการใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของไทยที่ทดแทนไม่ได้ และอภิปรายเชื่อมโยงความสำคัญของ การใช้ทรัพยากรของประเทศและผลกระทบที่เกิดขึ้น
3. ศึกษาข้อมูลว่าประเทศไทยเคยมีส่วนช่วยเหลือประเทศอื่นๆ ในด้านการประสบ ภัยพิบัติต่างๆ ทางธรรมชาติอย่างไร
4. ศึกษาค้นคว้าว่าประเทศไทยมีมรดกทางธรรมชาติใดบ้างที่เป็นประโยชน์ต่อโลก

กิจกรรมที่ช่วยพัฒนาความรู้เรื่องสิทธิและความรับผิดชอบของพลเมืองโลก (Global Citizen)
1. วิเคราะห์ Universal Declaration of Human Rights ของ UN เช่น ประเด็นสิทธิที่จะมีชีวิตและมีอิสระ เสรีภาพในการคิด การพูด การนับถือศาสนา การได้รับการศึกษา การทำงาน การรวมกันอย่างสันติ มีความเท่าเทียมกันและได้รับการปฏิบัติโดยกฎหมายอย่างเท่าเทียมกัน
2. ศึกษาการทำงานขององค์กรระหว่างประเทศ เช่น UN, UNEP, WWF, และ WHO ที่เกี่ยวข้องกับสิทธิของประชาชนที่ระบุไว้ใน Universal Declaration of Human Rights


กิจกรรมการสื่อสารในระดับโลก
1. ระบุเหตุการณ์สำคัญของโลกที่มีผลกระทบของประเทศอื่นๆ
2. วิเคราะห์บทบาทสำคัญของอินเทอร์เนตที่มีประชาชนทั่วโลก

โลกศึกษา

การใช้ดินให้เกิดประโยชน์ การใช้ดินให้มีประสิทธิภาพสูงสุดและและนานที่สุดสามารถทำได้ดังนี้
๐ การปลูกพืชหมุนเวียน
๐ การปลูกพืชแบบขั้นบันได
การอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ มีแนวทางในการปฏิบัติดังนี้
๐ การพัฒนาแหล่งน้ำ โดยการขุดลอกแหล่งน้ำต่างๆ ที่ตื้นเขิน
๐ ใช้น้ำอย่างประหยัด ไม่ปล่อยให้น้ำที่ใช้เสียไปโดยเปล่าประโยชน์
๐ ไม่ตัดไม้ทำลายป่า
๐ ป้องกันไม่ให้เกิดมลพิษกับแหล่งน้ำแนวทางในการอนุรักษ์ป่าไม้
- การทำความเข้าใจถึงความสำคัญของป่าต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ สัตว์ และสิ่งต่างๆ ที่อยู่ในโลก
- การสร้างจิตสำนึกร่วมกันในการดูแลรักษาป่าไม้ในชุมชน ซึ่งแนวทางหนึ่งคือการเปิดโอกาสโดยภาครัฐในการออกพระราชบัญญัติป่าชุมชน
- การออกกฎหมายเพื่อคุ้มครองพื้นที่ป่า และการออกกฎเพื่อป้องกันการตัดไม้ทำลายป่า
- ช่วยกันปลูกป่าในพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม โดยอาจจะเป็นการร่วมมือกับสมาชิกในชุมชนเพื่อปลูกป่าในโอกาสต่างๆ
- ติดตามข่าวสารเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมเป็นประจำ เพื่อจะได้ทราบความเคลื่อนไหวเกี่ยวกับการร่วมอนุรักษ์ป่าไม้รวมถึงสิ่งแวดล้อมในด้านอื่นด้วย
วิธีการอนุรักษ์ทรัพยากรแร่ ทรัพยากรแร่เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วหมดไป ดังนั้นทุกคนจึงต้องร่วมมือกันอนุรักษ์ทรัพยากรแร่อย่างเต็มความสามารถ
วิธีการอนุรักษ์ทรัพยากรแร่มีหลากหลายวิธีดังแนวทางต่อไปนี้
- ใช้สิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ อย่างรู้คุณค่า โดยใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดเท่าที่จะทำได้
- ใช้แร่ธาตุให้ตรงกับความต้องการและตรงกับสมบัติของแร่ธาตุนั้นๆ
- แยกขยะที่จะทิ้งออกเป็นส่วนๆ ตามประเภทของขยะ คือ ขยะที่ไม่สามารถนำกลับมาใช้ได้ เช่น เศษอาหาร เป็นต้น ขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น ขวดแก้ว กระป๋องบรรจุภัณฑ์ เป็นต้น และขยะอันตราย เช่น ถ่านไฟฉายแบบต่างๆ แบตเตอรี่ แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น ซึ่งจะทำให้การนำขยะไปผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ทำได้ง่ายขึ้น และลดการขุดใช้แร่ธาตุต่างๆ ลง

แนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ในปัจจุบัน ทุกคนคงทราบดีถึงสภาพความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อมที่กำลังเกิดขึ้น และหากทุกคนยังคงนิ่งเฉย ไม่ตระหนักถึงอันตรายที่กำลังเกิดขึ้นกับสิ่งแวดล้อม อีกไม่นานปัญหาสิ่งแวดล้อมต่างๆ ก็จะไม่สามารถแก้ไขกลับมาให้มีสภาพที่เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตได้ และเราทุกคนซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งแวดล้อมก็จะได้รับผลกระทบที่ไม่สามารถคาดเดาได้อย่างไม่มีทางหลีกเลี่ยง
ในฐานะที่เราทุกคนเป็นมนุษย์ เราจึงควรตระหนักและหาแนวทางในการป้องกันแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่กำลังเกิดขึ้นนี้ด้วยความเข้าใจอย่างจริงจัง การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติต่างๆ นั้นไม่ใช่เรื่องยากเกินกำลังของเราทุกคน ขอเพียงแค่เราตั้งใจทำและทำการอนุรักษ์จนเป็นนิสัย เพียงเท่านี้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่งดงามก็จะอยู่กับเราไปอีกนาน
แนวทางในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทำได้ดังแนวทางดังนี้
- การเริ่มต้นอนุรักษ์ควรเริ่มต้นจากสิ่งใกล้ตัวและทำได้ง่ายก่อน เช่น เริ่มจากการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมบริเวณบ้าน บริเวณหมู่บ้าน หรือในอำเภอของตนเอง
- ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับลักษณะของสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวเราให้เข้าใจ เพราะลักษณะของสิ่งแวดล้อมแต่ละท้องถิ่นมีรายละเอียดที่แตกต่างกัน
- ปฏิบัติการอนุรักษ์อย่างค่อยเป็นค่อยไป และพยายามหาเพื่อนที่มีแนวคิดเดียวกันมาร่วมกันทำงาน เพื่อเพิ่มกำลังคนและแนวคิดในการอนุรักษ์
การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไม่ใช่เรื่องยากจนเกินความสามารถของทุกคนหากตั้งใจที่จะทำ เพราะเพียงแค่การนำถุงพลาสติกที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ก็เป็นการช่วยลดปริมาณขยะได้แล้ว หรือการแยกขยะก่อนทิ้งก็จะเป็นการช่วยลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติลงไปได้อีกทางหนึ่ง ตัวอย่างข้างต้นนี้เป็นเพียงตัวอย่างบางประการของการปฏิบัติการเพื่อสิ่งแวดล้อมเท่านั้น หากทุกคนช่วยกันคิดช่วยกันทำ เราทุกคนก็จะมีชีวิตที่ดีในสิ่งแวดล้อมที่ดี และมีทรัพยากรต่างๆ ให้เราใช้สอยกันอย่างเพียงพอ